Puls wiata
Sobota, 25 czerwca 2022www.puls-swiata.pl
Puls wiata


RAPORT: Ropa naftowa

UE: Prezydencja Irlandii

MOST NA WSCHÓD: BUŁGARIA RUMUNIA MACEDONIA

IRAK: Rada Rządząca

NIETOLERANCJA

INDIE-CHINY: Wyścig gigantów

Indonezja: Teatr lalek

KOREA POŁUDNIOWA: Religie

Iran po wyborach

Strefa Kultury:
Literatura

Teatr

Kino

Muzyka

Wystawa

Kanon

BIBLIOTEKA:
LINKI

KSIĄŻKI

DOKUMENTY

GALERIA FOTO

 
ZALOGUJ

maj 2004 Numer 6


RAPORT: Ropa naftowa

Ropę porównuje się często do krwi globu. I choć to literackie porównanie niezbyt może pasuje do brunatnej oślizgłej mazi, to nie ulega wątpliwości, że odegrała ona po wielekroć istotną rolę w kształtowaniu historii świata. Adolf Hitler zaatakował podobno ZSRR po to, by zapewnić sobie dostęp do syberyjskich surowców, zwłaszcza ropy. Koncerny naftowe, walcząc o krociowe zyski, przyczyniły się do wielu rewolucji w Trzecim Świecie, kraje arabskie doprowadziły do ogólnoświatowego kryzysu w 1973 r., grając cenami tego surowca, przy każdym późniejszym zaognieniu się sytuacji w Palestynie pojawiał się lęk przed szybującymi cenami ropy, a dziś ropa ma niebagatelny wpływ na politykę w Azji, na Bliskim Wschodzie, w Afryce.

Współcześnie ropa naftowa jest podstawowym źródłem energii dla gospodarki światowej. Mimo ciągłych badań nad alternatywnymi źródłami, najbliższa przyszłość prawdopodobnie nie przyniesie zmian w tej dziedzinie. Już w latach 60-tych prognozowano, że energia atomowa wkrótce wyprze paliwa kopalne, z kolei obecnie dużo uwagi poświęca się zastosowaniu wodoru. Wciąż jednak koszt uzyskania energii z ropy naftowej jest relatywnie niski, a wielkość światowych rezerw pozwala jeszcze przez wiele lat zaspokajać rosnący wciąż popyt na energię.

W momencie, gdy niniejszy numer trafia do rąk czytelników, OPEC przygotowuje się do szczytu państw członkowskich, na którym potwierdzi swoją lutową decyzję o ograniczeniu wydobycia ropy. Ceny ropy znów więc poszły w górę. Ale spokojnie – Organizacja Państw Eksporterów Ropy nie jest już w stanie „zarządzić” globalnego kryzysu. Choć potrafi jeszcze wierzgnąć i napsuć nerwów państwom uprzemysłowionym.

Jednym z obszarów posiadających dość znaczne rezerwy ropy naftowej jest region Morza Kaspijskiego. Stał się on szczególnie atrakcyjny po rozpadzie Związku Radzieckiego w 1991 roku i związanym z tym otworzeniem się gospodarek nowo powstałych państw na inwestycje międzynarodowe. Podstawową przeszkodą w eksploatacji złóż z tego regionu jest ich geograficzne położenie i wynikające z tego trudności z transportem wydobytej ropy na światowe rynki. Wytyczenie i budowa docelowych dróg transportu ropy naftowej stało się kluczową kwestią zarówno dla państw basenu Morza Kaspijskiego jak i potencjalnych państw tranzytowych.

Jeśli jakikolwiek kraj na świecie może z powodzeniem rywalizować z OPEC – to jest to Rosja. Z powodzeniem odbiera kartelowi rynek UE. To dziś drugi – po Arabii Saudyjskiej – producent ropy na świecie. Eksportuje 4 miliony baryłek ropy i jej pochodnych dziennie. Inaczej ujmując, rocznie wydobywa 350 milionów ton tego surowca, z czego 200 milionów trafia na rynek wewnętrzny. Co dziesiąty dolar na globalnym rynku paliwowym przechodzi przez konto rosyjskich koncernów wydobywczych.

14 stycznia, po długim okresie niepewności, rząd ukraiński zatwierdził podpisaną półtora miesiąca wcześniej umowę o integracji rurociągu Odessa-Brody z polskim systemem przesyłowym. Na podstawie umowy powstanie nitka prowadząca do Płocka, a w przyszłości być może nawet do Gdańska. Polscy i ukraińscy operatorzy przesyłowi – PERN „Przyjaźń” S.A. i UkrTransNafta – którzy podpisali już w lipcu memorandum w sprawie współpracy, stworzą też prawdopodobnie wspólne przedsiębiorstwo. Budowa zacznie się jeszcze w tym roku, a zakończy prawdopodobnie w przyszłym – lecz już wkrótce, według zapowiedzi w marcu, rurą popłynie ropa. Polska ma szansę zarobić na tym przedsięwzięciu kilkanaście milionów dolarów rocznie, w przypadku przedłużenia rurociągu do Gdańska – ożywić zamierające porty na wybrzeżu. Zainteresowanie projektem przejawiają dwie największe firmy sektora – PKN ORLEN S.A. oraz Grupa Lotos. PKN Orlen S.A. chciałby kupować 1,5-4 mln ton ropy, podpisano już list intencyjny w tej sprawie.

Stany Zjednoczone są dziś największym odbiorcą ropy na świecie – i to pomimo faktu, że są też jednym z największych jej producentów. A były takie czasy, kiedy Amerykanie mogli mówić o samowystarczalności. Lecz minęły, w połowie lat 70. import ropy zaczął powoli, ale nieubłaganie, rosnąć. Kryzys naftowy był przysłowiowym gwoździem do trumny, od tamtej pory zaczęto mówić o uzależnieniu. Dziś, wedle różnych szacunków, USA potrzebują od 11 do 19 mln baryłek… Dziennie.

Zamieszkała przez większą część ludzkości Azja Południowa i Wschodnia staje się stopniowo również największym rynkiem ropy naftowej. Do zużywających tradycyjnie dużo tego surowca Japonii i Korei Południowej dołączyły ostatnio Chiny oraz Indie. Już dziś region jest odpowiedzialny za prawie cały światowy wzrost popytu na ropę naftową.

W cieniu OPEC i spektakularnych działań naftowych potentatów rośnie im groźna, cicha konkurencja. Kilkadziesiąt państw nie zrzeszonych w OPEC wydobywa dziś ropę i choć prognozy wydobycia na 2004 r. zakładają nieznaczny spadek dostaw – z powodu zredukowania zapotrzebowania przez USA, Kanadę, Australię, Chiny i Wielką Brytanię – niektóre z nich zaczynają się coraz bardziej liczyć na światowym rynku, a dla liderów OPEC mogą stanowić lepszych partnerów do współpracy niż inni członkowie kartelu.

W Polsce ropę znaleziono dotąd jedynie na Podkarpaciu oraz w szelfie Morza Bałtyckiego. Chodzi o niewielkie w gruncie rzeczy złoża – dotąd rozpoznano raptem 4,3 mln t. Wydobywa się ok. 200-300 ton rocznie, co stanowi jedynie 0,01 proc. światowego wydobycia i zaspokaja 2 proc. potrzeb Polski. Całą resztę pokrywa import, przede wszystkim z Rosji.

Rozmowa z wiceprezesem Zarządu PKN ORLEN ds. Rozwoju i Produkcji Januszem Wiśniewskim



Aktualnoci:
Japońskie fascynacje...
Koreańska awangarda ...
Akustyczna Marika...
Wszystkie wojny fotor...
Naga prawda o pilotac...

Kapela ze Wsi Warszawa

Kimar Studio

wypady.pl

Puls Swiata (C)2003