Will Calhoun „Native Lands” (2005)

Will Calhoun znany jest przede wszystkim jako perkusista Living Colour, jednego z najoryginalniejszych zespołów rockowych ostatnich lat, szczęśliwie reaktywowanego jakiś czas temu. Jednak muzycy Living Colour nigdy nie ukrywali, że inspiracje czerpią również z jazzu, czego dobitnym przykładem są solowe poczynania filaru grupy, Vernona Reida.

„Native Lands” to z kolei zapis jazzowo-etnicznych sympatii Calhouna. Nagrania zawarte na płycie powstawały pod wpływem licznych podróşy muzyka po świecie – zarĂłwno zachodnim, jak i po krajach, ktĂłrych nazwy niewiele przeciętnemu człowiekowi powiedzą. Ta muzyka spaja dziesiątki odniesień – znajdziemy tu zarĂłwno klasyczny jazz (standard „Afro-Blues”, skądinąd często wykorzystywany przez rockmanĂłw, Ĺźeby wspomnieć brawurowe wykonanie grupy Gov’t Mule), połączenia elektroniki, jazgotu przesterowanych gitar i jazzowych podkładĂłw („Pyramids”), fusion z czasĂłw „późnego” Milesa Davisa („Tateich”, w ktĂłrym nomen omen towarzyszy Calhounowi Marcus Miller), kompozycje odwołujące się do muzyki etnicznej Azji i Afryki („Emanation”, „Native Lands”), krajĂłw latynoskich („She”), a nawet nieco przypominające country („Dorita”).

Imponujący jest skład towarzyszących Willowi Calhounowi muzykĂłw. Prym – w pierwszej części płyty – wiedzie Pharoah Sanders (miał towarzyszyć występowi Calhouna podczas Warsaw Summer Jazz Days 2005, niestety, nie dojechał). Gitarowym pazurem popisują się Kevin Eubanks oraz Stanley Jordan. O Marcusie Millerze wspominaliśmy. Pianiści – m.in. Orrin Evans i Mos Def. Kilku muzykĂłw z dalekich stron świata. Dodajmy teĹź półminutowy popis umiejętności gry na perkusji dwuletniego (podczas nagrania) syna Calhouna, Tateicha...

Muzykę uzupełnia płyta DVD zawierająca dokumentację podróży artysty po świecie, filmy ze studia i z miejsc, w których miał okazję słuchać interesujących go wykonawców...

74 minuty. Zróşnicowanie tej płyty i technologiczna „ucieczka do przodu” sprawiają, Ĺźe – by cieszyć się tą muzyką – trzeba jej słuchać w skupieniu. Tym bardziej, Ĺźe poza nielicznymi wyjątkami jest to muzyka spokojna, wyciszona. Poza „Afro-Blues” trudno tu rĂłwnieĹź o temat, ktĂłry by wpadał w ucho. Za to przy kaĹźdym kolejnym przesłuchaniu odkrywa się w tej muzyce dalsze plany, smaczki, ktĂłre decydują o jej atrakcyjności. Być moĹźe jednak Calhounowi przy okazji uda się inna sztuka – otwarcie fanĂłw na muzykę, ktĂłrej do tej pory z jego twĂłrczością nie kojarzyli. Na inne sposoby artykulacji emocji, nie mniej wcale atrakcyjne niĹź muzyka tworzona przez artystę z Living Colour lub podczas sesji z gwiazdami.

Tak czy inaczej, polecamy.

Debashish Bhattacharya & Bob Brozman “Mahima” (2003)

Jedno z najciekawszych fusion muzyki zachodniej i hinduskiej, jakie słyszeliśmy. „Mahima” powinna być dla fanĂłw jazzu i delikatniejszego rocka hitem porĂłwnywalnym do Punjabi MC.

Bhattacharya jest jednym z najbardziej utalentowanych muzykĂłw na indyjskiej scenie. Wirtuozersko – i co waĹźniejsze, urzekająco – gra na sitarze, gitarze i kilkunastu innych instrumentach strunowych.

Kompozycje z płyty „Mahima” powstały we współpracy z Bobem Brozmanem, zachodnim specem od world music. Efekt jest bardzo interesujący – tradycyjna muzyka hinduska nie została oderwana od korzeni, zachowana całą swą fakturę, a zarazem – została przearanĹźowana w kilkuminutowe kompozycje, często z wysuniętym przed instrumenty wokalem towarzyszącej muzykom wokalistki.

Melodie i perfekcyjne wykonanie złożyły się na tę łagodną, piękną muzykę. Rzecz będzie strawna i dla purystów world music, i przeciętnego słuchacza.

Polecamy.

Matt Dariau Paradox Trio with Theodosii Spassov „Gambit” (2005)

Jedna z najpiękniejszych płyt, jakie trafiły w nasze ręce w ostatnich miesiącach. JuĹź podtytuł – „From Brooklyn to Bulgaria” – sugeruje, co znajdziemy na płycie. Muzyka zaś wypełnia tę obietnicę z nawiązką.

Oto Matt Darriau, znakomity saksofonista i klarnecista, wraz ze swoim triem, usłyszał i poznał Theodosii Spassowa, wirtuozerskiego bułgarskiego flecistę znanego ze swoich nagrań folkowych. Wreszcie zaproponował wspĂłlne nagrania, z nich wyszła wspĂłlna płyta. „Gambit” jest wypadkową stylistyki jazzu grywanego na Brooklynie ze spuścizną muzyczną całych BałkanĂłw – nie tylko bułgarskiego folku lecz i muzyki cygańskiej, klezmerskiej, tureckiej.

Piękno tej płyty nie wynika jednak li tylko ze zderzenia dwĂłch „geograficznie odległych” osobistości muzycznych. Jej urok bierze się z emocjonalności tej płyty, wirtuozerii artystĂłw i wraĹźenia, jakby grali ze sobą przez całe Ĺźycie. Z faktu, Ĺźe dwa z pozoru odległe nurty muzyczne współbrzmią tu w sposĂłb nierozerwalny, tworząc dopełnioną całość. Ĺťe jazzujące utwory przechodzą płynnie i niezauwaĹźalnie w muzykę bułgarskiego etnosu – i z powrotem.

Darriau i Spassow czują się doskonale zarĂłwno w porywających tempem, połamanym rytmem i imponującymi pasaĹźami pogoniach, jak i spokojnych (zaiste, bliĹźszych ludowości niĹź jazzowi) refleksjach. Utwory „Theo’s Gambit” i „Czoczek i Gong” to kaskady dĹşwiękĂłw, zaś „Maichinko”, „Paidushko” czy „Tudorka” – spokojne impresje.

Co ciekawe, zarejestrowany tu materiał długo czekał na wydanie. Nagrania pochodzą z sesji w Bułgarii i Kanadzie oraz koncertu w Niemczech, zaś płyta ukazała się w końcu zeszłego roku. Być może tyle trwały poszukiwania wydawcy płyty...

Bo też niewątpliwie płyta ta skierowana jest do poszukiwaczy. Ukazuje się bez większej promocji, muzycy są znani jedynie w wąskich środowiskach koneserów. Bułgaria nie ma też takich konotacji jak dawna Jugoławia, a i muzyka jest ciut trudniejsza niż skoczne kawałki Gorana Bregovicia. Na szczęście utwory grane przez Paradox Trio ze Spassowem usłyszeć można w niektórych stacjach radiowych (tych jazzowych), co pozwala mieć nadzieję, że muzyka ta znajdzie swoich nabywców, a współpraca Brooklyńczyków i Bułgara będzie miała swój ciąg dalszy.

Z całego serca polecamy „Gambit”. Tym, ktĂłrzy kochają Bałkany, ale i wszystkim, ktĂłrzy lubią w muzyce prawdziwe emocje, piękno, niebanalność. Bez względu na etykietkę, pod jaką „Gambit” sklasyfikowano w sklepach.

Triana „Se de Un Lugar” (2004)

Kompilacja najlepszych nagrań klasykĂłw hiszpańskiego art-rocka (albo rocka progresywnego, jeśli kto woli). Triana to trio, ktĂłre z powodzeniem działało przez około dekadę – od połowy lat 70. do połowy lat 80.

Muzycy zdobyli sobie serca fanĂłw patetycznym lecz nie pozbawionym ciekawych aranĹźacji i popisĂłw instrumentalnych rockiem. Na „Se de Un Lugar” nastrĂłj jest niemal przez cały czas podniosły (do czego przyczynia się barwa głosu i maniera wokalisty), przypominają się wczesne nagrania Budki Suflera... Patos jednak ustępuje tu – zwłaszcza w starszych nagraniach tria – ciekawie zaaranĹźowanym pomysłom. Tytułowy utwĂłr oraz silnie zabarwiony flamenco „Abre la puerta” to najlepsze fragmenty płyty.

Kompilacja na szczęście zawiera głównie nagrania z pierwszych, nagradzanych, płyt – „El Patio” (1975) i „Hijos del Agobio” (1977). NajwyraĹşniej od końca lat 70. Triana poszła za wzorcami zachodnimi – utwory stawały się krĂłtsze, prostsze i „plastikowe”.

Ktokolwiek lubi starego rocka (albo hardrocka czy rock progresywny) i ciekawostki z tego nurtu, moĹźe posłuchać Triany. Ich interpretacja rocka – dzięki językowi hiszpańskiemu, elementom flamenco i muzyki innych regionĂłw Hiszpanii, a wreszcie dzięki wyobraĹşni i umiejętnościom muzykĂłw – z pewnością jest ciekawa.

Problemem jest fakt, Ĺźe płyty Triany są dosyć trudno dostępne w Polsce. Ale w wyspecjalizowanych sklepach muzycznych, sklepach internetowych czy na aukcjach – moĹźna się porozglądać. I warto, choćby z ciekawości. Zwłaszcza jeśli ktoś lubi stare brzmienia.

Ulli Simon & La Kamanchaca feat. Patricio Manns „A Todo Trapo” (2005)

Jazz z Chile. To właściwie mĂłwi samo za siebie. Latynoamerykańska, przede wszystkim wokalna, muzyka zahaczająca o jazz i lokalny folklor. „A Todo Trapo” łączy w sobie swoistą lirykę, rytmy samby czy rumby i umiejętności muzykĂłw z tego kręgu kulturowego. Materiał z tej płyty nie przypomina jednak tego, co zwykliśmy kojarzyć z muzyką latino – znaną choćby w wydaniu Buena Vista Social Club czy ścieĹźki dĹşwiękowej z filmu „Cuba Feliz”. Chilijczycy grają bardziej lirycznie, piosenkowo, a zarazem – jazzowo, z dużą ilością instrumentalnych smaczkĂłw.

Płyta jest hołdem dla dwĂłch najbardziej znanych na świecie artystĂłw z Chile – pisarza i poety Pablo Nerudy oraz kompozytora i muzyka Victora Jary. Wiersze pierwszego zostały zaadaptowane do utworĂłw muzykĂłw La Kamanchaca w trzech utworach, zaś pięć z dwunastu kompozycji to muzyka Jary.

„A Todo Trapo” to płyta, ktĂłra dziś zainteresować moĹźe wielbicieli latynoamerykańskiego grania, ale – obawiam się – nikogo więcej. Z róşnych powodĂłw. Minęło juĹź wiele lat od mody na muzykę z Ameryki Łacińskiej (efekt Buena Vista Social Club). Dla słuchaczy rzadziej sięgających po nagrania stamtąd z kolei muzyka ChilijczykĂłw moĹźe być interesująca lecz na dłuĹźszą metę znuĹźy...

Polecamy latynofilom.